انواع سبک گچبری بخش اول

یکی از ابزارهای تزیینی هنری که عموما در طراحی داخلی کلاسیک از آن استفاده می شود ، گچبری است . این هنر در ایران از قدمت زیادی برخوردار است و از آن برای زیبا سازی فضای درونی و بیرونی منازل استفاده می شود . معماران با استفاده از سبک های مختلف گچبری روی دیوارها ، ستون ها و سقف ، فضای مجلل و لوکسی را خلق می کنند که برای کاربران خوشایند و جذاب است .

گچبری عبارت است از هنر برش ، کنده کاری و طراحی روی گچ که از دیرباز جایگاه ویژه ای در نزد معماران ایرانی داشته است . استفاده از این هنر فاخر مختص به ایران زمین نیست و در کلیساهای کشورهای دیگر نقاط جهان نیز برای تزیین سقف و ستون از گچبری استفاده شده است .

به طور کلی سبک های گچبری به دو بخش سنتی و مدرن تقسیم می شوند که می توان برای بازسازی ساختمان و یا طراحی هر فضایی از آنها استفاده نمود . در ادامه جزئیات این سبک ها  تعریف و تشریح می گردد .

گچبری به سبک سنتی

گچبری سنتی از دیرباز در طراحی داخلی خانه های اشراف و متمولین در ایران استفاده می شده است . البته در بسیاری از مساجد و مکان های مذهبی نیز نمونه های شاخص و ممتاز این هنر اشرافی جهت تزیین سقف و ستون ها به کار گرفته شده است .

ویژگی بارز گچبری سنتی استفاده از طرح های شلوغ و جزئیات ظریف است که با رنگ های سبز و طلایی و قرمز پوشش داده می شوند و در دکوراسیون داخلی استفاده می شود . گچبری سنتی ایرانی یادآور باغ بهشت در منظر بینندگان است و طرح های گل و مرغ در جای جای آن به چشم می خورد . این سبک گچبری مشتمل بر زیر مجموعه های گوناگون و متنوعی است که در ادامه از آنها یاد خواهد شد .

• گچبری معرق

  

گچبری معرق یکی از زیر مجموعه های گچبری سنتی است که در مشهد اردهال کاشان و محراب مسجدی که در میدان ساوه واقع شده است ، می توان نمونه هایی از کار اساتید برتر این سبک هنری را مشاهده نمود . روش کار در این نوع گچبری همانند کاشی کاری معرق است . هنرمندان خالق این سبک ابتدا ملات گچ رنگی را به شکل مورد نظر خود برش می دادند و قطعات آماده شده را در کنار یکدیگر هماهنگ می نمودند . سپس از ملات گچ برای یکدست کردن زمینه کار استفاده نموده و تکه حاصله را به وسیله دوغ آب در محل مد نظر مونتاژ می نمودند .

• گچبری لایه ای

  

گچبری لایه ای با استفاده از گچ کشته انجام می شود  و از گچ کم ضخامت در طراحی استفاده می شود . در این سبک هنری ، یک لایه از گچ کشته بر روی محلی که از قبل با استفاده از گچ پوشیده شده است ، کشیده می شود و این کار ادامه پیدا می کند تا زمانی که تمامی لایه های مورد نظر بر روی کار پیاده شود . در واقع این سبک را می توان نوعی گچبری تراش به شمار آورد . استفاده از این سبک زمانی صورت می گیرد که هدف ایجاد یک گچبری رنگی باشد . ابتدا لایه های گچ های رنگی بر روی کار کشیده می شود و سپس با ایجاد تراش بر روی این لایه ها ، طرح مورد نظر معمار با رنگ های الوان نمایان می شوند.

• گچبری تخمه بری

   

این سبک گچبری سنتی یکی از زیباترین سبک ها در این حرفه است . در این سبک می توان طرح های متنوع و با ظرافت زیادی را اجرا نمود . گچ نرم و سفید ماده اصلی است که در این سبک مورد استفاده قرار می گیرد . برای ایجاد کار با کیفیت ، ابتدا گچ را غربال می نمودند تا درجه نرمی لازم را به دست آورد . در مرحله بعد به گچی که از نرمی مناسبی برخوردار بود ، آب اضافه می شد و یک خمیر نرم و کاملا یکدست آماده می شد . خمیر حاصل را روی دیوار به صورت صاف می کشیدند .

در گچبری تخمه ای گچ و رنگ به عمق فرو می رود و بعد از آن مجددا به روی سطح کار می آیند . در نتیجه کارهایی که با استفاده از تخمه بری خلق شده اند در گذر زمان شفافیت خود را از دست نداده و فرسوده نمی شوند . در تخمه بری شاهد ایجاد سایه روشن در کار نبوده و سایه پردازی انجام نمی گیرد .

برای مطالعه و آشنایی با سایر سبک های گچبری مقاله انواع سبک گچبری بخش دوم از شرکت معماری هیرادانا را مطالعه نمایید .