یکی از سیستم هایی که باعث مقاوم شدن ساختمان در برابر زلزله می شود مهاربندی می باشد . یکی از ویژگی هایی که سیستم قاب مهاربندی در باربر سیستم قاب های خمشی دارد ، سختی و مقاومت مناسب آن ها می باشد . این سیستم در برابر بارهای جانبی مقاوم خوبی از خود نشان می دهند . در حالی که سیستم های قاب خمشی دارای همچنین مقاومتی نمی باشند . این سیستم دارای چند عضو می باشد که فولادی هستند که این اعضا در برابر نیروهای مختلف افقی ساختمان را پایدار جلوه می دهند . استفاده کردن از مهاربندها با توجه به بررسی های انجام شده در اواخر قرن 19 میلادی محبوبیت یافت . می توان گفت تقریبا از همان موقع مهاربند ها را به همراه قاب خمشی و همچنین با کمک میان قاب های بنایی در ساختمان ها استفاده نمودند . با گذشت زمان کم کم در شکل و چگونگی آن پیشرفت هایی رخ داد و حمل و نقل و نصب و اجرای آن ها نیز رفته رفته آسان تر گشت . انتخاب سیستم مهاربندی مورد نظر در طراحی داخلی ساختمان و اجرای ان در ساختمان باید توسط مهندسین در شرکت معماری صورت بگیرد و فقط در این صورت است که می توانید از کیفیت خوب نتیجه ی کار مطمئن باشید .
انواع مختلف سیستم های مهاربند :
مهاربندهای عمودی که درواقع در صفحه ای عمودی میان ستون ها قرار می گیرند به منظور انتقال بارهایی که به صورت افقی به ساختمان وارد می شود ، مورد استفاده قرار می گیرند .
اکثر ساختمان هایی که فلزی می باشند به جهت مقاوم شدن در مقابل پیچ خوردگی نیازمند مهاربندهای افقی می باشند . ایجاد مهاربندی در طبقه های مختلف باعث انتقال راحت تر بارهایی که افقی وارد می شود به مهاربندی عمودی می شود . به همین دلیل در تمامی طبقات و حتی پشت بام برای بالاتر رفتن مقاومت و استحکام ساختمان به مهاربندهای افقی نیاز است .
انواع سیستم های مهاربندی :
این نوع سیستم های مهاربندی درواقع به گونه ای هستند که هر دو طرف مهاربند به محلی که ستون ها و تیرها به یکدیگر متصل می شوند وصل می شود .
در مهاربندهایی که به صورت واگرا می باشند ، هنگامی که بار به سازه تحمیل می شود تیرهایی که پیوند نامیده می شوند وارد ناحیه ای غیر خطی شده و این باعث می شود تا به طراحی های خاصی نیازمند شود . به همین علت نهایتا بعد از وقوع زلزله این تیرها باید دوباره احیا شوند و مورد بازسازی قرار بگیرند که این کار عملی مشکل محسوب می شود .
سیستم هایی که به عنوان سیستم های مهاربند نوین شناخته می شوند ، در واقع به منظور تقویت سیستم مهاربندی واگرا و همگرا ایجاد شده است . این نوع سیستم دارای انواع مختلفی می باشد که از جمله ی آن ها می توان به سیستم های مهاربندی زانویی و سیستم مهاربند کمانش تاب و ... اشاره نمود .
انواع شکل های سازه ای در مهاربندی در طراحی داخلی ساختمان :
به این سیستم مقلق و خرپا نیز می گویند که بیشتر با همین نام شناخته می شود . روش این سیستم اینگونه است که یک عضو آن به شکل مورب در قاب قرار گرفته و این امر سبب مقاومت بیشتر آن در مقابل نیروهای مختلف جانبی و تنش ها می شود .
به این نوع از مهاربندها ، مهاربندهای ایکس نیز گفته می شود . مهاربندهای ضربدری درواقع به این دلیل ضربدری شناخته می شوند دو عضو به صورت مورب در قاب دارند و در محلی که تیر و ستون به یکدیگر می رسند شکل یک ضربدر را ایجاد می نمایند .
این مهاربندها دارای دو عضوی که مورب باشند بوده که این ها از دو گوشه ی عضو افقی موجود در قاب کشیده شده اند و در نهایت در وسط تیر پایینی شکل عدد 7 را ایجاد می نمایند . همچنین باید اشاره نمود که بابندهای هشتی نیز موجود می باشند . آن ها درواقع شکل برعکس شده ی بادبندهای هفتی می باشند .
در مهاربندهای k شکل دو عضوی که مورب می باشند در میانه ستون به همدیگر می رسند . این نکته باعث انعطاف پذیری بیشتر دهانه های فضاها می شوند . مهاربند های کا شکل را می توان گفت که دارای تحمل کمتری برای نیروی خمشی می باشند . در واقع با توجه به ویژگی های این نوع از مهاربند باید توجه نمود که نمی توان آن را گزینه ی مناسبی برای مناطقی که زلزله خیز می باشند دانست . این به این دلیل است که در مهاربندهای k شکل امکان خراب شدن ستون ها نسبت به دیگر مهاربندها بیشتر می باشد .
مهاربندهای برون محور برعکس مهاربندهای k شکل می توانند گزینه ی بسیار مناسبی برای مناطقی که زلزله خیز هستند باشند . این نوع از بادبندها دارای دو عضو مورد می باشد که به جای این که در محلی که تیر و ستون به یکدیگر می رسند متصل شده باشد در فاصله ای معین نسبت به یکدیگر در نقطه ای مرکزی به تیرهای بالایی متصل می شود .
ویژگی های سیستم های مهاربندی :
- دارای محدودیت در شکل پذیری می باشند .
- این نوع سیستم دارای ظرفیتی بالا در باربری الاستیک می باشد .
- ستون هایی که در اطراف دهانه های مهاربندها هستند به عنوان عنصر مقاومتی شناخته می شوند .
- و ...
نکات مورد نظر در انتخاب مهاربند مناسب چیست ؟
در انتخاب یک نوع مهاربند مناسب برای ساختمان نکاتی وجود دارد که باید از آن ها آگاه بود . از جمله ی این نکات می توان به شناخت زمین ساختمان و زلزله خیز بودن یا نبودن آن ، دهانه های موجود در فضاهای ساختمان ، سختی جانبی و استهلاک انرژی و صرفه و هزینه ی اقتصادی آن اشاره نمود .
آیا حذف بابندها یا مهاربندها در ساختمان ها مجاز است ؟
از این نظر که استفاده از بابندها و مهاربندها در ساختمان باعث مقاوم تر شدن آن ها می شود ، به هیچ عنوان حذف این سیستم ها در ساختمان ها توصیه نمی شود و می توان گفت که مجاز نیست . اما خب امروزه می توان شاهد این اتفاق بود که بعضی از مدیران پروژه و کارفرماها به دلیل هزینه ی انجام این کار مانع انجام آن می شوند و تصمیم به حذف آن می گیرند . به هر حال این کار باعث پایین آمدن مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله و ... می شود به طوری که حتی با آمدن زلزله ای کوچک نیز امکان فروپاشی و تخریب ساختمان ها می باشد .
وجود مهاربندها در ساختمان ها چه اهمیتی دارد؟
یکی از دلایلی که باعث استفاده از مهاربندها و بادبندها در ساختمان ها می شود ، بالا رفتن مقاومت آن ها در برابر نیروهای مختلف جانبی می باشد . در واقع می توان گفت که بادبندها و مهاربندها نیروهای مخرب را مهار می کنند و باعث بالا رفتن استحکام ساختمان و بیشتر شدن عمر آن می شوند . درست است که در ابتدا ممکن است هزینه ی بیشتری را به کارفرما تحمیل کند اما در گذر زمان مانع از صرف نمودن هزینه های ناشی از تخریب شدن ساختمان و یا بازسازی ساختمان که ممکن است در عدم وجود آن رخ دهد ، می شود .
نکات مهم در اجرای مهاربندها چه می باشد؟
در اجرای مهاربندها حتما باید از مصالح با کیفیت استفاده نمود . همچنین باید مهاربندها را دقیقا مطابق با نقشه هایی که مهندسین در شرکت معماری و بازسازی طراحی کرده اند ، اجرا نمود . همچنین به اندازه و ابعاد و شکل اتصال آن ها باید دقت نمود .
کلام آخر
شرکت معماری و دکوراسیون هیرادانا که در زمینه های گوناگون مانند بازسازی منزل ، طراحی نما ، دکوراسیون اداری ، طراحی ویلا ، بازسازی نما ، طراحی داخلی ساختمان ، دکوراسیون داخلی و ... دارای مهارت و تجربه ی زیادی بوده و به تمامی روش های نوین آگاه می باشند می توانند در پروژه های شما به خوبی کمک کنند .